Nieuws

Arbeiderspaleis met ‘kleintje collectief’

Het opvallende wooncomplex Het Schip (82 woningen) in Amsterdam wordt klaargestoomd voor de toekomst. Corporatie Eigen Haard schakelde installatie-adviesbureau Viac in voor de renovatie van het iconische gebouw uit de Amsterdamse School, waarbij het volledige pand gestript is. De individuele cv-ketels in de woningen verdwijnen, alle huizen krijgen vloerverwarming, gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning en een lage energierekening. Al snel was de keuze gemaakt om de zolder van het gebouw te benutten voor de technische installaties, vertelt Stoltenkamp. “De WTW’s staan op zolder omdat de woningen al zo klein zijn. De bewoner heeft daarnaast geen last meer van de grootste geluidsbron in huis.” Opvallend: elke woning heeft een eigen WTW-unit op zolder. Een grotere LBK paste niet. De schachten bleken voldoende ruim om alle inblaas- en retourkanalen kwijt te kunnen. “We komen per stapel van vier naar boven, links en rechts van de portiek. Het is wel een drukke pijperij, maar het is goed deze erin te maken. De WTW-toestellen zijn van Brink Climate Systems.

Duurzaam kan later

Doordat de WTW-units in het Viac-ontwerp een plaats op zolder kregen, werd die ruimte ook interessant voor de rest van de verwarming- en tapwaterinstallatie, want een individuele cv-ketel viel al snel af. “Dat maakt de inpasbaarheid van een warmtepomp in de toekomst minder makkelijk.” Een groot collectief systeem met één gezamenlijke warmtebron ketste ook af. “In ieder geval op de kosten en daarnaast ook vanwege de ruimte voor de leidingen. Anders krijg je rondom het gebouw allerlei leidingen en daar was beperkte ruimte voor.” Kleintje collectief werd het dus, m et per portiek één installatie. Dat bleek een schot in de roos. “Dat betekent dat bewoners niet meer lastig worden gevallen als er onderhoud moet plaatsvinden.” De leidingen kunnen gemakkelijk naar beneden, de kosten zijn beheersbaar, de zonneboiler zorgt nu al voor een stukje duurzame opwekking en in de toekomst is volledige overschakeling naar een lucht/water-warmtepomp mogelijk. Nu al warmtepompen in het gebouw was voor de woningcorporatie een te hoge investering. “Nu zorgen we ervoor dat je met minimale inspanning over achttien jaar een duurzame installatie kunt inpassen.

Circulatieleiding

Per portiek met acht tot maximaal twaalf appartementen zorgt één cv-ketel (Intergas) voor de verwarming. “De woningen zijn op een dusdanige manier geïsoleerd dat de warmtevraag laag is. Dan kunnen we voor twaalf woningen uit met een cv-ketel van 36 kW.” Voor tapwater staat per portiek een zonneboiler van Brink opgesteld met een inhoud van 750 liter. Drie zonnecollectoren zorgen per ‘kleintje collectief’ voor de opwarming van de boiler. Een tweede hr-ketel zorgt ervoor dat de top van de zonneboiler altijd warm blijft, ook bij zonloze dagen. Een circulatieleiding pompt hier het warme water uit en distribueert het naar beneden. Circulatieleidingen kennen het nadeel van flinke leidingverliezen en daar heeft Viac wat op gevonden, verduidelijkt Stoltenkamp. “Het is een inliner-systeem (leiding-in-leiding, red.) om de verliezen zo minimaal mogelijk te maken. Daar omheen komt 50 mm speciale pir-isolatie om de warmteverliezen te minimaliseren.” Op het dak komen naast de zonnecollectoren ook pv-panelen.

Vloerverwarming

Alle woningen krijgen vloerverwarming. Het is niet alleen comfortabel, maar ook toekomst-proof. Op termijn is een naadloze overschakeling naar een warmtepomp of andere duurzame opwekker mogelijk. “We hadden gekozen voor 45-35°C-uitleg en geprobeerd om het naar 40-30 graden te krijgen, maar door het volume van sommige ruimtes kwamen we net aan te weinig vermogen. Ook 45-35 zal nog een goede COP voor de warmtepomp kunnen opleveren.” De vloerverwarming is niet alledaags. Geen opbouwsysteem, want dat zou ten koste gaan van de vrije hoogte. JK legde er een systeem in dat bestaat uit twee lagen, de JK fermafloor. “In de toplaag gaan ze op locatie de leidingen uitfrezen.” Door deze constructie, een tweelaagse gipsvezel-droge dekvloer, voldoet de vloer in combinatie met de plafondplaten aan de hoogste eisen van brandwerendheid. De vloer met vloerverwarmingsleidingen is slechts 45 mm dik.

Bron: Installatie.nl